Nagrobek Mikołaja Zatwardnickiego, syna dowódcy Zawichojskiej Brygady Pogranicznej Straży. Podstawa pomnika wykonana z białego granitu w kształcie usypanych kamieni. Brakuje zwieńczenia nagrobka prawdopodobnie w kształcie krzyża. Od frontu znajduje się wyrzeźbiony rozwinięty pergamin, na którym jest inskrypcja wykonana czarnymi inkrustowanymi metalowymi literami: "NIKOŁAJ / ZATWARDNICKIJ / UMER / NA SZESTOM / GODU / (...)go MAJA / 1877 g." Inskrypcja częściowo zamalowana farbą. Pomnik ten został odkopany w czerwcu 1998 r. podczas prac porządkowych na cmentarzu.
Nagrobek Dmitrija Daniłow, syna kancelisty Wojenno-Policyjnego Oddziału Sandomierskiego Powiatu wykonany jest z białego piaskowca. (Fot. P. Sławiński)Przedstawia skały wyciosane z jednej bryły kamienia, na których znajduje się krzyż o formie łacińskiej. Obecnie jest on na stałe przymocowany do postumentu. Przecięcie ramion krzyża jest przepasane wieńcem. Wieniec w symbolice chrześcijańskiej oznacza: męstwo, władzę, zwycięstwo nad grzechem i śmiercią, oraz sprawiedliwość. Na skale znajduje się wyrzeźbiona jaszczurka. Jest ona atrybutem nieśmiertelności i zmartwychwstania. Jej umiejętność odtwarzania utracanego ogona, doroczne zrzucanie skóry, sen zimowy i wiosenne przebudzenie budziło zrozumiały podziw wśród ludzi. W dawnych czasach wiązano to zwierzę z ideą zmartwychwstania. Na postumencie imitującym skały znajduje się napis: "NEZDWENNOMU SYNU / DIMITRIJU / UMERSZEMU 28 MAJA 1878 g / NA WES'MOM ( ME -?) / BEZUTSZNYE RODITELI / DANILOWY"
Nagrobek Iwana Daniłowa, kancelisty Wojenno-Policyjnego Wydziału Sandomierskiego Powiatowego Urzędu i jego córki Jeleny. Na wysokim cokole znajduje się duży krzyż o formie łacińskiej wykonany z białego piaskowca. Przecięcie jego ramion jest przepasane wieńcem. Na najbardziej eksponowanym miejscu podstawy krzyża znajduje się napis: "Pokoisia (...) / radostnom (...) / Diloproizwoditel' Sando- / mirskago Uprawlenja / Iwan D(...) / DANILOW / 29 (...) / (...) / (...) / (...) / (...) Elena / Daniłowa umarła / 1882 goda ot rodu 2 goda" U podnóża cokołu znajduje się jeszcze jeden nieczytelny napis.
Nagrobek Pietra Protopopowa, skarbnika Sandomierskiego Powiatowego Urzędu Skarbowego wykonany z białego piaskowca. Na cokole znajdują się motywy roślinne z których wychodzi pień ściętego drzewa. Pierwotnie pomnik ten był prawdopodobnie zwieńczony niezachowanym już krzyżem. Na tym interesującym pomniku znajduje się napis: "Zdes' pokoitsja / proch Sandomirskago / Uiezdnago Kaznaczeja Pet- / ra Pawlowicza Protopo / powa Skonczawszagosja 15 vo / Nojab. 1884 g. na 54 godu ot rodu - Mir / prachu two- / jemu"
Nagrobek Leonida i Władimira Żyromskich. Leonid Żyromskij był emerytowanym rotmistrzem Pogranicznej Straży, a Władimir Żyromskij sekwestratorem Sandomierskiego Powiatowego Urzędu Pomnik znajduje się na płaskiej płycie ograniczonej żeliwnym ogrodzeniem. Od strony alejki znajdowała się furtka, której obecnie brak. Pomnik i płyta wykonane są z białego piaskowca. Nagrobek w kształcie poukładanych kamieni. Z przodu obok kartusza z inskrypcją nagrobną znajduje się wyrzeźbiony wieniec z liściem palmy. Obecnie pomnik nie posiada krzyża, który go zwieńczał. Napis na nagrobku głosi: "LEONID DIONIS'EWICZ / ŻIROMSKIJ / ROTMISTR POGRANICZNOJ STRAŻI / SANDOMIRSKOJ BRYGADY / RODIŁSJA 14go NOJABRJA 1869 g. / SKONCZAŁSJA 18go DEKABRJA 1906 g. / MIR PRACHU TWOEMU DOROGOJ / SYN I BRAT' / KA (...) ALO PROŻITO / (...)" Na cokole jest informacja, że: "WŁADIMIR ŻIROMSKIJ / UMIER 11 IJULJA 1913 g. p. 38 LET"
Nagrobek Władimira von-lewiz-af Mienara, syna naczelnika Żandarmskiego Urzędu Opatowskiego i Sandomierskiego Powiatów, zmarłego 21 lipca 1882 r. Fragment nagrobka, z inskrypcją wykonany z białego piaskowca, był przemieszczony i przewrócony tak, że inskrypcja była w połowie przysypana ziemią. W 1998 r. znajdował się w pobliżu nagrobka Żyromskich i został odkopany. Obecnie znajduje się w narożu Cmentarza Prawosławnego, w pobliżu ujęcia wody. Posiada zachowaną inskrypcję: "Zdes' / pokoitsja prach / mładienca / LEWIZ' - AF'' - MIENAR'' / rod: 22 Maja 1881/ um: 21 In. 1882".
Nagrobek Olgi Turkiewicz. Była żoną zarządzającego Sandomierską Komorą Celną. Jej nagrobek znajduje się na kwaterze od strony muru. Kwaterę wyznacza siedem słupków z których jeden jest uszkodzony. Na słupkach i na pomniku nagrobnym wykonanych z białego piaskowca widoczne są ślady po metalowych prętach stanowiących ogrodzenie. Pomnik był zwieńczony krzyżem z wapienia pińczowskiego o formie łacińskiej. Obecnie jego uszkodzone prawie kompletne fragmenty znajdują się na pomniku. Na podstawie pomnika umieszczona jest inskrypcja poświęcona zmarłej: "Pokoitsja prach / Ol'gi Osipowny / TURKEWICZ / żeny Uprawljajuszcza- / go Sandomirskoju / Tamożeju rodiw- / szeisja w 1838 godu / umierszej 28 marta / 1886 g." Otacza ją na kształt arkady napis wykonany cyrylicą (alfabet rosyjski sprzed reformy 1708-1710 r.): "Swętyj Boże Swętyj Krepkij Swętyj Bezsmertnyj pomuluj nas" Na cokole pomnika znajduje się napis: "Vicznaja ej pamjat'"
W 2018 roku przeprowadzono prace konserwatorskie nagrobka z uporządkowaniem pola grobowego. Nagrobek odzyskał dawny blask.
Nagrobek rodziny Głuszków. Była to rodzina komisarza do spraw chłopskich sandomierskiego powiatu. Kwatera otoczona żeliwnym ogrodzeniem zamontowanym na czterech metalowych słupkach. Od strony alejki są dwa ruchome na całej długości skrzydła furtki. Prawe skrzydło jest pozbawione zawiasów, a zamek uszkodzony ze starości. Pomnik znajdujący się w zachodniej części kwatery wykonany jest z sjenitu na podstawie z różowego granitu. Na sjenitowym fragmencie wycięty jest w górnej jego części prawosławny krzyż i napis: "ZDES' POKOJATSJA / NIKOLAJ VASIL'EWICZ / GLUSZKOW / SKON. 30 DEKABRJA 1888 G. / EWGENIJA ALEKSIEWNA / GLUSZKOWA / SKON. 28 MAJA 1876 G. / WARWARA IWANOWNA / GLUSZKOVA / SKON. 8 FEWRALA 1887 G." Na cokole pomnika znajduje się napisy: "MIR PRACHU VASZEMU" oraz informacja o wykonawcy tego pomnika: "G.D. BLJAVUSZ / BILOOTOK"
Nagrobek w kształcie trumny wykonany z białego piaskowca. Był przechylony. Jego bliskie sąsiedztwo z jedynym ujęciem wody na Cmentarzu Katedralnym niekorzystnie wpływało na jego stan zachowania. Na nagrobku widoczne były ślady pęknięcia i nadmiernego zawilgocenia. Staraniem SKOCK nagrobek ten został profesjonalnie odrestaurowany w 1997 r.
Nagrobek Fieodora Nowickiego, naczelnika sandomierskiego powiatu. Kwatera otoczona jest żeliwnym ogrodzeniem. Od alejki w jego środkowej części znajdowała się ruchoma dwuskrzydłowa furtka. Obecnie brakuje prawego skrzydła. Nagrobek wykonany z sjenitu stoi na cokole z białego piaskowca, na którym znajduje się napis o firmie wykonującej ten pomnik: "S. BARTMAŃSKI i SKA / DZIKA 71 w WARSZAWIE." Pierwotnie nagrobek ten posiadał zwieńczenie prawdopodobnie w kształcie krzyża. Na frontowej części pomnika znajduje się miejsce, gdzie była umieszczona ikona malowana na porcelanie - jak pamiętają niektórzy sandomierzanie - przedstawiała ona prawdopodobnie Św. Michała. Poniżej znajduje się napis wykonany cyrylicą: "WIRUEJ W ME JASZCZE / I UMRET OŻIWT' I ŻIW BUDET' VO VIK" W tłumaczeniu na język polski brzmiący: Wierzący we mnie jeszcze i umrze ożyje i żył będzie na wieki (tłum. aut.). Na tej samej części pomnika wykuty jest napis: "NACZAL'NIK SANDOMIRSKAGO UIEZDA / FEODOR ALEKSANDROWICZ / NOVICKIJ / 1838-1889" Z tyłu pomnika umieszczony jest napis: "OT' ŻENY I SYNOWEJ"
Nagrobek Iwana Nadolskiego. Był członkiem Sandomierskiej Komory Celnej Na dość dużej kwaterze zachowało się cztery z siedmiu słupków stanowiących jej ogrodzenie. Od strony muru znajduje się nagrobek, który był połączony metalowymi prętami ze słupkami stanowiąc jednocześnie integralną część tego ogrodzenia. Obecnie zachował się tylko jeden taki pręt. Słupki i nagrobek wykonane z białego piaskowca Na frontowej części pomnika znajduje się napis: "Zdes' pokoitsja / prach czelna / Sandomirskoj / Tamożni Kol / leżskago Asse / sora Iwana / EWTICHIWICZA / NADOL'SKAGO / rodiw: 1849 g. / umer: 18 fewra. / 1889 g." Na podstawie pomnika jest napis: "Mir prochu twoemu".
Nagrobek Dobrowolskiej. (Jej zgon nie jest odnotowany w aktach metrykalnych parafii Św. Michała Archanioła). (fot. P. Sławiński)Na kwaterze widoczne są trzy słupki, na których umocowane były metalowe pręty. Obecnie kwatera jest przysypana minimum pięćdziesiąt centymetrów. Pomnik nagrobny jest w kształcie czterech głazów, z których wyrasta drzewo w kształcie krzyża. Wykonany jest on z białego piaskowca. Obecnie brak jest górnego fragmentu nagrobka. Od strony alejki na lewym głazie wyrzeźbiona jest pszczoła. W ikonografii chrześcijańskiej pszczoła jest symbolem pilności, pracy i porządku. W dawnych czasach była ona emblematem śmierci, zmartwychwstania i nieśmiertelności. Powodem tego było to, że w czasach antycznych smarowano zmarłych miodem, aby uchronić ich ciała przed rozkładem lub zapewnić im zmartwychwstanie. Pragnienia te symbolizowano na grobach wizerunkami pszczół. W katakumbach chrześcijańskich odnoszono je do nieśmiertelności i powtórnego przyjścia Chrystusa. Pszczoły znikają na czas zimy. Wydaje się, że zmarły, a wiosną pojawiają się na nowo. Odnoszono to do Chrystusa. Na prawej stronie podstawy pomnika wykuty jest napis: "Zdies' spit' / malenkaja Ljaljusja / Spi dorogaja / Gospo(...) s' toboju / rod. 1906 g. sk. 1909 g. / DOBROWOL'SKAJA"
Fragment metalowego ogrodzenia na kwaterze, która graniczy z kawterą profesora Duczyńskiego od strony muru. W chwili inwentaryzacji cmentarza nie posiadała żadnego nagrobka. Ogrodzenie to było niczym nie związane z podłożem. Świadczy to, że nie było to jego pierwotne miejsce. Zostało ono wtórnie wykorzystane do zaznaczenia innej kwatery.
Nagrobek Ignatija Duczyńskiego, profesora Sandomierskiego Męskiego Progimnazjum. Kwatera z zachowanym z trzech stron ogrodzeniem. Od strony alejki brakuje ogrodzenia. Z tej strony kwatera ta jest po części zajęta przez póżniejszy grobowiec. Na kwaterze znajduje się nagrobek wykonany z czarnego granitu. Obecnie górna część krzyża, który miał formę łacińską jest utrącona. Pomnik posiada inskrypcje: "Ignatij Timofeewicz / DUCZINSKIJ / Uczitiel' Sandomirskoj / Progimnazii / Skon. 9 Avgusta 1892 g." Poniżej na cokole jest umieszczony napis: "Mir prachy twoemu / dorogoj muż i Otec"
Nagrobek Duborga. Jego akt zgonu nie jest odnotowany w księgach metrykalnych sandomierskiej prawosławnej parafii. Kwatera wyłożona płytami z piaskowca, na których jest nagrobek z czerwonego granitu występującego koło Bolesławca lub w Górach Świętokrzyskich. Kwatera była ogrodzona żeliwnym ogrodzeniem, z którego zachowały się duże fragmenty. Pomnik zbudowany z czterech części. Na najwyższej znajduje się wycięty prawosławny krzyż. Na drugiej jest inskrypcja: "AL'BERT / ALEKSANDROWICZ' / DUBORG / ROD. 1847 G. NOJABRJA 6go / UMIER IJUNJA 16 1893" Trzecia część posiada napis: "UPOKOJ GOSPODI DUSZU EGO".
Nagrobek rodziny Dutow - znanej kupieckiej rodziny żyjącej w Sandomierzu. Na pomniku tej rodziny znajduje się inskrypcja poświęcona Jewdokji Isakowoj, żonie pisarza gminy Obrazów. Jest to najwyższy zachowany pomnik na Cmentarzu Prawosławnym, ma około czterech metrów wysokości. Znajduje się na największej kwaterze posiadającej dziewięć słupków ogrodzenia zachowanego od strony alejki i ulicy Żeromskiego. W większej części swej wysokości są one przysypane ziemią. Pomnik i słupki ogrodzenia wykonany jest z białego piaskowca. Pomnik w kształcie postumentu posiada ślady ostrzeliwania go kulami karabinowymi od strony ulicy Mickiewicza. Górna część pomnika ma wyrzeźbiony prawosławny krzyż. Dolna część nagrobka posiada inskrypcje poświęcone zmarłym. Pierwotnie były one pomalowane farbą o czym świadczą jej resztki. Od ulicy Mickiewicza znajdują się nastepujące napisy: "ALEKSANDRA IWANOWI / DUTOWA / (...) 16 MARTA 1895 82 Li / OT RODU" Na cokole jest inskrypcja: "MITJA / DUTOW / UMER 18ti MISJACIW" Od strony alejki jest napis: "ZDES' POKOITSJA PRACH / ILII PETROWICZA / DUTOWA / RODIWSZAGOSJA 11 IJULJA 1818 GO. / UMERSZAGO 3 SENTJABRJA 1877 G. / -- / MIR PRACHU TWOEMU OCET / NASZ NEZABWENNYJ / I PAMJAT' VIECZNAJA DA BUDIT O / TEBI ! / -- / ZDES' POKOITSJA PRACH / IWANA IL'INCZA / DUTOVA / ROD 24 IJUNJA 1846 G. UM. 22 MAJA 1878" Na cokole: "PETR" IL'ICZ / DUTO / ROD. 20 DEKABRJA 1850 G. UMER" 24 NOJABRJA 1890 G." Od strony ulicy Żeromskiego na pomniku znajduje się napis: "EWDOKIJA IL'INICZNA / ISAKOVA / SKONCZALAS' 15 IJULJA 1897 G. / 54 LET OT ROD."
Mogiła księżniczki Jewgienii Wołkonskiej. Córka Prezesa Zjazdu Sędziów Pokoju 2 Okręgu Radomskiej Guberni, księcia Władimira Wołkonskiego. Kwatera ogrodzona jest metalowym płotkiem. Od strony alejki, gdzie dochodzi do niej grobowiec brakuje całego fragmentu ogrodzenia. Na grobie zachowany fragment podstawy żeliwnego krzyża, na której zachowała się inskrypcja: "KNJAŻNA ŻENJA / WOŁKONSKAJA / ROD. 12 FEWRALJA / 1885 g (...) / (9 JANWARJA 1894 g)"
Kwatera z kompletnym żeliwnym ogrodzeniem. Brakuje nagrobka. Na kwaterze znajdował się stary, niski, spróchniały dębowy krzyż. Obecnie złamał się ze starości.
Nagrobek z ogrodzeniem bez płyty z inskrypcjami. Nagrobek znajduje się na kamiennej płycie z białego piaskowca. Zachowała się ukośna podstawa nagrobka wykonana z czterech bloków spiętych metalowymi klamrami. Brakuje przykrywającej płyty z inskrypcją. Kwatera otoczona jest żeliwnym ogrodzeniem. Od strony alejki jest ono uszkodzone. Zachowała się tylko dolna jego część.
Nagrobek Anatola Porczyńskiego. Był synem zarządzającego Sandomierską Komorą Celną. Nagrobek wykonany jest z białego piaskowca. Krzyż który zwieńczał nagrobek był zrobiony z piaskowca pińczowskiego. Zachował się jego fragment na nagrobku. Na pomniku jest inskrypcja: "Bednyj Syn nasz / Spi spokojno / I molis' za nas / Do pory / Kogda nastanet' / Woskresnaja czas' / Anatolia / Porczinskago / rodi. 23 ijunja 1872 g. / umer. 8 (...) 1875 g." Nagrobek był przemieszczony i znajdował się przy przy murze. Podczas prac zabezpieczajacych Cmentarz Prawosławny został przeniesiony bliżej alejki.
Opracował: dr Piotr Sławiński
